Pojawiają się w księgarniach, niektóre z nich ratują naszą codzienność, inne czasami kłócą się z naszymi wartościami. Książki o wychowaniu dzieci, bo o nich mowa, to odpowiedź na pytania rodziców, którzy potrzebują wsparcia, praktycznych wskazówek albo, po prostu, dobrego słowa i zapewnienia, że są wystarczający. Wybraliśmy dla was osiemnaście – naszym zdaniem kluczowych – książek o więzi, relacji, bliskości i zabawie, które warto przeczytać, będąc rodzicem.
Seria Rodzicielska Ciąża, poród, karmienie piersią Wychowanie dzieci
Nowa dyscyplina. Ciepłe, spokojne i pewne wychowanie od małego dziecka do nastolatka – Kim John Payne
Przewodnik z dyscypliną w tytule? Cóż, mogłoby się wydawać, że ta książka nie zyska zbyt dużej popularności. Dyscyplina przecież wciąż kojarzy nam się z surowymi metodami wychowawczymi, w których nie ma miejsca na czułą, wartościową relację. A jak patrzy na nią Kim John Payne? Zupełnie inaczej! W tym spojrzeniu nie pojawia się ani surowe podejście, ani treningi sprawiające, że nasze dziecko stanie się grzeczne i posłuszne. Jest za to wyjątkowa metafora, dzięki której możemy spojrzeć na nas, rodziców, jak na gospodarzy, ogrodników i przewodników. To, jaką rolę przyjmiemy, zależy od etapu rozwoju dziecka – bo przecież to ono nadaje rytm! Możemy być więc gospodarzem dla kilkulatka, które potrzebuje poczucia bezpieczeństwa i jasno określonych granic, później możemy zostać ogrodnikiem czuwającym nad plonami, w końcu przewodnikiem dla nastolatka, który sam będzie chciał wybrać drogę najlepszą dla siebie. Kim John Payne, autor książki „Nowa dyscyplina. Ciepłe, spokojne i pewne wychowanie od małego dziecka do nastolatka”, na każdej stronie udowadnia, że dyscyplina oznacza miłość i odpowiedzialność rodzicielską. Takiego spojrzenia potrzebowaliśmy – i takiej książki, która już kilka tygodni po premierze stała się naszym bestsellerem!
[product id="27393"]
Wild child, czyli naturalny rozwój dziecka – Eliane Retz, Christiane Stella Bongertz
Wiecie, czym jest wychowane zorientowane na więzi i potrzeby? Za tym trudnym zagadnieniem stoi coś, co wielu rodzicom przychodzi zupełnie naturalnie – podążanie za potrzebami dziecka. Niemowlę nie chce spać samo w łóżeczku? W porządku, niech śpi z rodzicami w ich łóżku. Nie podobają mu się spacery w drogim, doskonale wyposażonym wózku? Może zamiast tego woli przytulić się do rodzica, który, dzięki chuście, ma wolne ręce. Takie wybory są naturalne i drzemią w większości nas, choć często nie pozwalamy im wybrzmieć – zwłaszcza gdy nasi bliscy tłumaczą nam, że takie wychowanie nie ma sensu. Ma! Eliane Retz i Christiane Stella Bongertz, autorki książki „Wild child, czyli naturalny rozwój dziecka”, dają swobodę. Komu? Dziecku, które wciąż jeszcze potrzebuje bliskości, ale które chce też bez ograniczeń odkrywać świat. Dają ją też rodzicom, którzy chcą dbać nie tylko o potrzeby swoich dzieci, ale też o swoje! To przewodnik po naturalności, swobodzie i miłości, który ukazuje, że wychowanie dziecka, choć trudne, może każdego dnia rozwijać też samego rodzica. Znajdziecie tu mnóstwo wsparcia, ale też praktyczne porady, dzięki którym rodzicielska codzienność stanie się łatwiejsza.
[product id="25033"]
Twoje kompetentne dziecko – Jesper Juul
Ta książka otwiera oczy! Jesper Juul to duński pedagog i terapeuta. Napisał wiele książek dla rodziców dzieci w każdym wieku, ale najważniejsza wydaje się być właśnie ta: „Twoje kompetentne dziecko”. To z tej lektury rodzice mogą się dowiedzieć, że dzieci wcale nie muszą być posłuszne, a wiele powszechnie stosowanych „metod wychowawczych” to przemoc w czystej postaci! Jesper Juul jasno komunikuje, że odpowiedzialność za relację rodzic – dziecko zawsze leży po stronie dorosłych. Nie zostawia nas jednak z tą rolą samych – pomaga nam szanować granice swojego dziecka, zagląda do dziecięcej psychiki, wyjaśnia, jak budować w dziecku poczucie własnej wartości, a także udowadnia, że powinniśmy traktować dzieci poważniej. „Twoje kompetentne dziecko” nie jest łatwą książką, wymaga czasu i przemyślenia. Mimo to warto się z nią zmierzyć i dostrzec kompetencje własnego dziecka.
[product id="15069"]
Księga Dziecka – William i Martha Sears
William i Martha Sears to wyjątkowy tandem w życiu prywatnym i zawodowym. Wychowali razem ósemkę dzieci, z tysiącami pracowali przez 40 lat praktyki zawodowej. Są autorami ponad dwudziestu książek opartych na Rodzicielstwie Bliskości, a w tworzeniu „Księgi Dziecka” wspierali ich także dwaj synowie, również pediatrzy. To właśnie Searsowie wprowadzili do powszechnego użycia termin „Attachment Parenting”, czyli „Rodzicielstwo Bliskości” – wszystkie napisane przez nich książki wspierają rodziców w podążaniu za dzieckiem właśnie w tym duchu. „Księga Dziecka” obejmuje czas od narodzin do drugich urodzin i można w niej znaleźć porady dotyczące żywienia, snu, zdrowia, życia rodzinnego, a także rozwoju i budowania bezpiecznej więzi.
[product id="17125"]
Wolne dzieci – Peter Gray
Peter Gray jest amerykańskim psychologiem badającym procesy uczenia się u dzieci, a wszyscy, którzy zajmują się wychowaniem dzieci – nauczyciele, rodzice, opiekunowie, wychowawcy – powinni przeczytać jego książkę. „Wolne dzieci” to poradnik napisany bardzo przystępnym językiem, wyjaśniający, jak wiele korzyści płynie dla dzieci ze swobodnej, niekontrolowanej zabawy. Czy znajdziecie tu grzeczne dziecko? Nie! Znajdziecie tu za to dziecko, które czasami się nudzi, by rozwinąć swoje pokłady kreatywności. Tymczasem zabiegani rodzice bardzo chętnie inwestują w niezliczoną ilość dodatkowych zajęć, traktując zabawę jako marnowanie czasu, bo przecież nauka to „poważna sprawa”. Autor udowadnia, że jest zupełnie odwrotnie! Zabawa odgrywa ogromną rolę w wychowaniu dzieci, a najlepsza to ta bez nadzoru dorosłych.
[product id="16077"]
Wychowanie bez kar i nagród – Alfie Kohn
To książka, która wywraca do góry nogami wszystkie dobrze ugruntowane, tradycyjne teorie wychowawcze. Alfie Kohn jest psychologiem i badaczem interdyscyplinarnym, specjalizującym się w tematyce edukacji i wychowania dzieci. W swojej książce „Wychowanie bez nagród i kar. Rodzicielstwo bezwarunkowe”, powołując się na liczne badania, jasno pokazuje, co dzieje się z najmłodszymi, względem których stosowane są kary, pochwały i nagrody jako podstawowe metody wychowawcze. Autor krytykuje też wszechobecną rywalizację i pęd do sukcesu, w które już od najmłodszych lat uwikłane są współczesne dzieci. Zachęca do szukania innych rozwiązań, które pomogą wychować dzieci wrażliwe i odpowiedzialne.
[product id="15048"]
Dziecko z bliska – Agnieszka Stein
To pierwsza polska książka dla rodziców szukających wsparcia w wychowywaniu dzieci w duchu rodzicielstwa bliskości. Agnieszka Stein znana jest wielu z prowadzonych przez siebie warsztatów i webinarów, od lat pomaga rodzicom w trudnych sytuacjach. Jej książka, „Dziecko z bliska”, przeprowadza rodziców małych dzieci przez nurtujące ich tematy – związane głównie z przywiązaniem, emocjami i rozwojem rodzicielskich kompetencji. Agnieszka Stein zdecydowanym ruchem obala wychowawcze mity i wprowadza koncepcję 3R: relacja, regulacja i rozwój. Kontynuacją książki jest publikacja dla rodziców starszych dzieci: „Dziecko z bliska idzie w świat”.
[product id="15725, 15727"]
Dobra relacja. Skrzynka z narzędziami dla współczesnej rodziny – Małgorzata Musiał
„Dobra relacja. Skrzynka z narzędziami dla współczesnej rodziny” to bardzo praktyczny poradnik dotyczący wychowania dzieci. Małgorzata Musiał, pedagog i mama trójki dzieci, autorka bloga „Dobra relacja”, prowadzi swoich czytelników przez najczęstsze sytuacje kryzysowe, dzieląc się również swoimi osobistymi doświadczeniami oraz korzystając z praktyki warsztatowej. Jej książka jest bardzo życiowa i prawdziwa. Autorka jasno pokazuje, że czasem nie da się jednocześnie zaspokoić potrzeb wszystkich członków rodziny, a tak podkreślana przez licznych ekspertów konsekwencja wcale nie jest kluczowa w budowaniu relacji i wychowywaniu dzieci.
[product id="16761"]
Świadome rodzicielstwo – Daniel J. Siegel, Mary Hartzell
Jesper Juul napisał, że jest to najlepsza książka o rodzicielstwie. „Świadome rodzicielstwo” skupia się nie na sposobach wychowywania dzieci czy strategiach radzenia sobie w kryzysowych sytuacjach, ale na rodzicu, który dzięki samoświadomości, pracy nad sobą i refleksji nad własną przeszłością może budować z dzieckiem silną i bezpieczną relację. Książka jest efektem współpracy neurobiologa i psychiatry dziecięcego Daniela J. Siegela oraz pedagog Mary Hartzell. Odwołuje się do badań naukowych na temat złożoności relacji rodziców z dziećmi.
[product id="17459"]
W świecie Porozumienia bez Przemocy – Marshall B. Rosenberg
Złość krzywdzi dziecko, ale krzywdzi też rodziców. „W świecie Porozumienia bez Przemocy” nie jest książką stricte o wychowaniu dzieci, ale o komunikacji, a przecież sposób komunikacji ma ogromne znaczenie w relacjach z najmłodszymi. Rosenberg uczy nas, jak wyrażać siebie i swoje potrzeby, szanując i dostrzegając potrzeby drugiej strony. Pokazuje, jak odnaleźć głębsze intencje i źródła zachowań, jak wsłuchać się w siebie i mówić, aby nie ranić innych. Wszystkie książki Rosenberga pomagają nauczyć się proponowanego przez niego sposobu komunikacji, który przydaje się zarówno w życiu rodzinnym, jak i zawodowym, może wesprzeć w rozwiązywaniu konfliktów w szkole czy przedszkolu, między rodzeństwem, a także z partnerem czy pracodawcą.
[product id="16389"]
Playful Parenting. Rodzicielstwo przez zabawę – Lawrence J. Cohen
Zabawa jako sposób komunikacji? Lawrence J. Cohen, ceniony amerykański psychoterapeuta, przekonuje, że jak najbardziej tak! Autor książki „Playful Parenting. Rodzicielstwo przez zabawę” twierdzi, że zabawa może być sposobem na poznawanie świata, rozładowanie stresu, a także budowanie pewności siebie. To właśnie dzięki zabawie dorośli mogą wniknąć w świat dzieci, pokazać im, jak współpracować bez walki i pomóc w wyrażaniu emocji. W książce można znaleźć podpowiedzi, jak zabawa może wesprzeć rozwiązywanie konfliktów w rodzeństwie, budowanie pewności siebie u dzieci, a także przełamywać nieśmiałość.
[product id="20509"]
Najszczęśliwsze niemowlę w okolicy – Harvey Karp
Ta książka zmieniła życie wielu rodziców. Dr Harvey Karp proponuje rozwiązania, które mogą pomóc wydłużyć sen dziecka i ukoić jego płacz. Znajdziemy tu metodę 5xS: spowijanie (swaddling), pozycja na boku/brzuszku (side/stomach position), wyciszanie (shushing), kołysanie (swinging) i ssanie (sucking). „Najszczęśliwsze niemowlę w okolicy” to doskonała książka na początek rodzicielskiej przygody, kiedy na niedoświadczonych, młodych ludzi spada ciężar nowych, wcześniej nieznanych obowiązków związanych z tym, jak wychować dziecko. Jak wiemy, dzieci rodzą się bez instrukcji obsługi, jednak jej namiastkę podaje w przystępny sposób dr Karp.
[product id="16683"]
Jak zrozumieć małe dziecko – Aga Nuckowski, Anna Siudut-Stajura, Olga Trybel, Magdalena Trzewik, Ewa Krogulska, Joanna Jeżak, Małgorzata Musiał
Wychowanie dzieci jest pięknym i ekscytującym, choć często również bardzo trudnym zadaniem. Na każdym jego etapie pojawiają się różnorodne pytania, a odpowiedzi na większość z nich znajdziemy w książce „Jak zrozumieć małe dziecko”. Wchodzi ona w skład „Serii Rodzicielskiej”, wydanej przez NATULI dzieci są ważne, przybliżającej świeżo upieczonym rodzicom zagadnienia związane z porodem, karmieniem piersią, opieką nad dzieckiem, rozwojem, komunikacją, seksualnością i zdrowiem. Oprócz książki „Jak zrozumieć małe dziecko”, znajdziecie w tej serii niej tytuły takie jak m.in.: „Cesarskie cięcie i poród po cięciu cesarskim”, „Poród naturalny”, „Karmienie piersią”, „Jak zrozumieć się w rodzinie”, „Rozwój seksualny dzieci”, „Noszenie dzieci” czy „Uwaga! Złość”.
[product id="18107"]
Cud rodzicielstwa – Shai Orr
„Cud rodzicielstwa” to wydana przez NATULI dzieci są ważne niezwykła książka, która wielu rodzicom pozwala zmierzyć się z smutkiem, złością czy bezradnością. Jej autor, terapeuta rodzinny, Shai Orr, udowadnia, że wychowanie dzieci to cud, którego często nie dostrzegamy, przytłoczeni codziennymi obowiązkami. Nie daje nam konkretnych instrukcji, metod czy rad. Tłumaczy jednak, że to na nas, rodzicach, spoczywa niezwykle ważne zadanie – słuchanie. Okazuje się bowiem, że często słyszymy to, co mówi do nas nasze dziecko (lub to, co mówimy do siebie sami), ale nie rozumiemy znaczenia wypowiadanych słów. Docierają do nas głośne i klarowne prośby o nowe zabawki, ale ciche szepty błagające o bliskość czy wolną przestrzeń do rozwoju przechodzą bez echa. Shai Orr pomaga nam usłyszeć je wszystkie.
[product id="22002"]
Potęga obecności – Daniel J. Siegel, Tina Payne Bryson
To normalne, że nie zawsze możemy być przy swoim dziecku – oddajemy je pod opiekę pani w żłobku, niani albo babci, gdy idziemy do pracy, lekarza czy na zakupy. Jednak czy potrafimy przy nim być, gdy już wrócimy razem do domu? Czy poświęcamy mu uwagę? Autorzy „Potęgi obecności”, bazując na wynikach najnowszych badań nad funkcjonowaniem mózgu i teorii więzi, wyjaśniają, że każde dziecko potrzebuje obecności jednej dorosłej osoby. Aby prawidłowo się rozwijało, musi czuć się bezpiecznie i pewnie, musi wiedzieć, że jest dostrzeżone i że w trudnych sytuacjach może liczyć na ukojenie. Daniel J. Siegel i Tina Payne Bryson skupiają się na sercu emocji dziecka i pomagają nam nieco przeorganizować rodzinną codzienność, byśmy mogli być przy naszych dzieciach nie tylko fizycznie, ale przede wszystkim mentalnie i emocjonalnie.
[product id="20366"]
Pozytywna dyscyplina – Jane Nelsen
Słowo „dyscyplina” bardzo często wzbudza wśród rodziców skrajne emocje. Kojarzy nam się ze stosowaniem różnych kar, wyciąganiem konsekwencji, wymuszaniem, krytykowaniem, stawianiem nierealnych wymagań. Jane Nelsen, doktor psychologii i mama siedmiorga dzieci, w swojej książce przekonuje nas jednak, że dyscyplina może być pozytywna. Autorka patrzy na kwestie związane z wychowywaniem dzieci zupełnie inaczej i wprowadza metodę opartą na szacunku, empatii, uczącą współpracy oraz wspólnego rozwiązywania problemów. „Pozytywna dyscyplina” to książka, która już od trzydziestu lat inspiruje rodziców na całym świecie.
[product id="16063"]
Self-Reg – Stuart Shanker
Wszystkie dzieci doświadczają stresujących sytuacji – złoszczą się, gdy coś idzie nie po ich myśli lub gdy nie dostaną tego, czego potrzebują. W przeciwieństwie do nas, dorosłych, dużo gorzej znoszą jednak niepowodzenia, bo nie potrafią jeszcze zrozumieć swoich trudnych emocji, nazwać ich przyczyn i poradzić sobie z ich intensywnością, a zachowania, które nas niepokoją, często wynikają właśnie z tych trudności. Z pomocą przychodzi Stuart Shanker, profesor York University w Toronto, który w swojej przełomowej książce dla rodziców nastolatków (i młodszych dzieci) „Self-Reg” proponuje naukę samoregulacji. Dzięki opanowaniu tej umiejętności dziecko dużo łatwiej radzi sobie z trudnymi doświadczeniami, kontroluje impulsywność i uczy się przezwyciężać frustrację. Autor wyjaśnia nam również, jak i dlaczego warto zamienić irytację na wartościową rozmowę.
[product id="15051"]
Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały. Jak słuchać, żeby dzieci do nas mówiły – Adele Faber, Elaine Mazlish
Choć Adele Faber i Elaine Mazlish wspólnie stworzyły wiele wartościowych poradników dla rodziców, to właśnie ten – „Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały. Jak słuchać, żeby dzieci do nas mówiły” – cieszy się największą popularnością. Nic dziwnego – większość rodziców z nadzieją sięga po niego, by w końcu znaleźć odpowiedź na pytania zawarte w tytule. Czy im się to udaje? Tak! Autorki, bazując na codziennych doświadczeniach właściwie każdej rodziny, uczą nas, jak komunikować się ze swoimi dziećmi. To praktyczny poradnik, pełen ćwiczeń i wskazówek dotyczących wychowania dzieci, dzięki którym dużo łatwiej będzie nam lepiej rozumieć najmłodszych. I nie tylko!
[product id="15494"]
Poznaj nasze książeczki Niuniuś - o emocjach małego dziecka:
[product id="23455, 25343, 25388, 23512, 23528, 24390, 24392, 23591, 23455, 23692, 24390, 24392, " slider="true"]
Poznaj naszą Serię Rodzicielską – tworząc ją myśleliśmy o tym, czego najbardziej potrzebują rodzice.