
Rozwój mózgu w okresie buntu
U małych dzieci następuje intensywny, aż zapierający dech w piersiach, rozwój mózgu, co nie pozostaje bez wpływu na ich życie emocjonalne i nastrój. Są okresy, gdy z każdą sekundą w dziecięcej głowie powstają nowe połączenia między milionami neuronów. W pierwszych latach życia rozwija się np. ciało migdałowate, dwie niewielkie struktury mózgu, które odpowiadają za automatyczne reakcje emocjonalne oraz bardziej zaawansowana część ludzkiego mózgu – płat czołowy, który przez całe dzieciństwo będzie jeszcze dojrzewał. Tutaj znajdują się struktury odpowiadające za logiczne myślenie. Tę część niektórzy nazywają mózgiem racjonalnym, ponieważ to w niej odbywają się procesy, dzięki którym analizujemy, podejmujemy decyzje, oceniamy i myślimy perspektywicznie. Zdolność do regulacji emocji, umiejętność pomyślenia o czymś innym, intencjonalne przekierowanie uwagi czy zmiana działania są uzależnione od stopnia rozwoju płatu czołowego i jego połączeń z innymi częściami mózgu. U małych dzieci reakcje emocjonalne są natychmiastowe, ponieważ pochodzą bezpośrednio z tzw. mózgu gadziego. Kiedy powstaje więcej połączeń między nim a mózgiem racjonalnym, rozwija się tzw. mózg ssaczy. Dzięki niemu dziecko może lepiej panować nad emocjami.
Te połączenia są częścią skomplikowanego systemu, który nie tylko kontroluje reakcje emocjonalne i myślenie, ale też odpowiada za gospodarkę hormonalną, koncentrację uwagi, kontrolę ciała i planowanie czynności. Ten system rozwija się w okresie buntu kosmicznie szybko, ale w pełni ukształtowany jest dopiero około dwudziestego piątego roku życia.
Czasami ten proces określany jest jako tworzenie się „autostrad” umożliwiających regulację emocji. Te połączenia między emocjami, myślami i zachowaniami, które są wielokrotnie powtarzane, wzmacniają się, a pozostałe słabną. Często występujące wzorce reakcji budują „autostrady”, które decydują o tym, jak dziecko będzie w przyszłości reagować. Współpraca między mózgiem racjonalnym i częścią sterowaną emocjami jest więc kształtowana przez doświadczenia dziecka.
Mózg, który kształtuje się podczas pierwszych lat, będzie używany do końca życia. To dlatego ten okres jest tak znaczący dla zdrowia dziecka i jego przyszłych losów. Inna teoria tłumaczy niestabilne nastroje małych dzieci tym, że półkule mózgu rozwijają się w różnym tempie. Aktywność w prawej części płatu czołowego wpływa na odruchowe zachowania, takie jak wycofanie się lub ucieczka, oraz niektóre emocje, jak np. złość czy strach6. Według hipotez niektórych naukowców, gdy rozwój tej półkuli przyspiesza, nastrój dziecka burzliwie się zmienia. Z kolei aktywność lewej części mózgu wpływa na te umiejętności, które sprzyjają podejmowaniu i rozwiązywaniu wyzwań, jak mowa czy motoryka mała. Kiedy wreszcie aktywuje się ta półkula mózgu, dziecko zyskuje również większy dostęp do regulacji emocjonalnej.
[product id="30330, 30457, 30444, 30445, 30448"]