Pobierz dodatkowe materiały
Znajdziesz tu propozycje zabaw z dzieckiem oraz szczegółowy opis emocji związanych z książką „O, co czuję”, opracowane przez Joannę Bylinkę-Stoch i Annę Wardę z Neufeld Institute Poland.
Dowiedz się więcej o serii
Seria z Misiem to książki i karty kontrastowe rosnące wraz z dzieckiem – świetnie sprawdzą się dla najmłodszych i tych w wieku przedszkolnym. Skorzystają z nich także dzieci, które przygotowują się do nauki czytania. Mogą być znakomitym wsparciem w pracy z dziećmi o szczególnych potrzebach (i tu właściwie bez ograniczeń wiekowych), bo są doskonałe jako narzędzie terapeutyczne.
Różnorodne formy zabawy, które angażują rodzica i dziecko:
- Wspierają rozwój emocjonalny i społeczny – wzmacniają więź między rodzicem i dzieckiem, uczą rozpoznawania oraz nazywania emocji, rozwijają empatię. Zwykle – myśląc o bardzo małym dziecku – proponuje się publikacje, które zawierają dość wąski, podstawowy wybór emocji. Mówi się zwykle o złości, smutku czy radości, tymczasem dzieci mają dostęp do szerszego spektrum odczuwania, np. bycia onieśmielonym lub poczucia swobody. Dzięki doprecyzowaniu różnic między emocjami dziecko może z czasem dokładniej rozumieć i nazywać to, co się z nim dzieje.
- Rozwijają funkcje poznawcze, w tym pamięć, porządkowanie, kategoryzowanie, uwagę, abstrahowanie reguł, odkrywanie relacji między elementami i inne kompetencje niezbędne do sprawnego poruszania się w świecie. Książki wspierają rozwój języka oraz komunikacji.
- Rozwijają funkcje słuchowe oraz wzrokowe – analizę, syntezę oraz koncentrację na materiale statycznym.
[product id="28460"]
Najważniejsze – budowanie więzi
Owszem, Seria z Misiem wspomaga rozwój dziecka na wielu płaszczyznach, ale to nie one powinny być tutaj naszym celem jako rodziców i opiekunów. Dzieci najlepiej uczą się w kontekście więzi, a zatem swobodna zabawa z Serią z Misiem, w bliskości i uśmiechu, da im o wiele więcej. Pozwoli zaznać poczucia bezpieczeństwa, z którego rodzi się cała ciekawość świata. Nie musimy wówczas zachęcać dziecka do uczenia się czegokolwiek. Wtedy wręcz nie nadążamy odpowiadać na pytania „A dlaczego?”, „A co to?”, „A czemu?”.
Ta książka nie ma być specjalistycznym treningiem uwagi dziecka. Po pierwsze dlatego, że małe dziecko każdego dnia ma naprawdę wystarczająco dużo okazji, aby rozwijała się jego zdolność do uwagi i koncentracji. Znacznie lepiej przysłuży mu się zatem spędzenie czasu z tymi książkami na swobodnej zabawie wzmacniającej więź, zaufanie, podążanie za rodzicem i umiejętność nazywania uczuć. To właśnie te elementy odpowiadają bowiem za to, że dziecko będzie miało szansę w przyszłości mieć wysoką odporność emocjonalną, która to zapobiega m.in. objawom takim jak trudności w skupieniu i koncentracji, osłabiona pamięć czy też niski poziom zainteresowania nauką i światem.
Nauka przez zabawę
Seria z Misiem wspiera rozwój przez zabawę. Tak właśnie w przypadku najmłodszych dzieci powinna odbywać się nauka – mimochodem, w formie zabawy, przy użyciu atrakcyjnych wizualnie, a jednocześnie dopasowanych do rozwoju publikacji.
Dla każdego dziecka zabawa to naturalny tryb rozwoju. Jeśli tylko dziecko jest w trybie zabawy – ani się obejrzymy, a bezwiednie nabywa przeróżnych umiejętności. Co więcej – zabawa to również stan wyjątkowo bezpieczny emocjonalnie dla dziecka. A zatem najlepszy do tego, aby oswajać się z nowymi treściami. Oznacza to, że publikacje, które pozwalają na różnorodną zabawę mają przewagę nad tymi zaprojektowanymi przez dorosłych do jednego sposobu wykorzystania.
Taka jest właśnie Seria z Misiem.
Rozwój emocjonalny
Pierwsza książka z serii: „O, co czuję?” uczy dziecko kierowania uwagi na swoje stany emocjonalne. Nabywa ono umiejętności rozróżniania tych stanów i opanowuje słownictwo niezbędne do właściwego ich określania. Poznaje mnogość odczuć, jakie mogą się w nim pojawić. Przede wszystkim zaś wzmacnia swoją więź z rodzicem, która to jest najlepszym kontekstem do rozwoju emocjonalnego. Uczy się również dostrzegać sygnały wskazujące na trudne emocje.
Rozwój poznawczy
Dziecko rozbudowuje swoją pamięć, dzięki czemu łatwiej jest mu się uczyć i odnajdywać w otaczającej rzeczywistości oraz wykorzystywać zdobyte umiejętności w nowych sytuacjach. Dzięki wspólnemu zainteresowaniu rodzica i dziecka uczy się ono podążać za opiekunem i skupiać uwagę na tym, co on. Rozwija koncentrację oraz umiejętność abstrahowania reguł i zasad. Zauważenie podobieństw i różnic między elementami książki pozwala na rozwinięcie poziomu kategoryzacji. Dodatkowo wspiera rozwój myślenia przez analogię, potrzebnego do właściwego postrzegania podobnych zadań w nowych sytuacjach.
Książka „Hej, zgadnij kto to?” (premiera wkróce) wspiera koncentrację oraz procesy logicznego myślenia, a zatem nauki czytania, pisania i liczenia. Ułożenie zwierząt zostało w niej zaprojektowane tak, by wesprzeć linearność przetwarzania informacji. Przygotowuje to do nauki czytania i pisania, utrwalając kierunek pracy od strony lewej do prawej. bo w naszej kulturze tak właśnie się czyta. Dziecko bezwiednie uczy się budować poprawne gramatycznie zdania i w swobodnej zabawie nabywa umiejętność kategoryzacji i łączenia w zbiory, co wspiera późniejszą naukę liczenia. Odkrywa reguły oraz relacje, które łączą poszczególne elementy.
Rozwój społeczny
Książka „Oj, jaka to mina?” (premiera wkróce) wspiera rozwój kreatywności i empatii dziecka, ponieważ pozwala wyobrażać sobie powody, dla których kotek właśnie tak, a nie inaczej się czuje. Uczy się rozpoznawać twarze, właściwie odczytywać mimikę. To wszystko przyczynia się do dalszego rozwoju zachowań społecznych.
Dziecko wzmacnia swoje umiejętności komunikacyjne przez wymianę z rodzicem zdań i opinii dotyczących tego, co czuje kotek. Zaś podczas tworzenia z rodzicem historii, która stoi za danym uczuciem kotka, dziecko rozwija swoje umiejętności współpracy.
Książki oparte na dowodach naukowych
Seria z Misiem o książki i karty kontrastowe zaprojektowane i stworzone przez Monikę Chrabąszcz-Tarkowską, artystkę wizualną i badaczkę, która w swoich pracach koncentruje się na projektowaniu dla najmłodszych.
Seria powstała na podstawie pracy doktorskiej autorki na Wydziale Form Przemysłowych krakowskiej ASP, obronionej w 2022 roku („Projekt serii książek oraz materiałów dydaktycznych wspierających społeczny i poznawczy rozwój dziecka”, pod kierunkiem dr hab. Barbary Widłak). Projektowane materiały były konsultowane z psychologami klinicznymi, pedagogami i logopedami, w wersji prototypowej były także testowane w kilku ośrodkach i poradniach terapeutycznych oraz w przedszkolach. Wyniki ankiet potwierdziły, że rozwiązania wykorzystane w projektach są nowatorskie, służą szeroko pojmowanemu rozwojowi dziecka i mogą wesprzeć nie tylko rodziców ale również specjalistów w ich pracy z najmłodszymi. Materiały sprawdzały się także w pracy z dziećmi ze spektrum autyzmu, z deficytami uwagi (ADHD) oraz z trudnościami z obszaru umiejętności poznawczych.
Wartości estetyczne
Seria z Misiem przynosi też jakość, której poszukują rodzice, opiekunowie i terapeuci – oto estetyczna, oszczędna w środkach wyrazu seria, której funkcjonalność sprawia, że można ją wykorzystywać na wiele sposobów.
Książka jest estetycznie dostosowana do małego dziecka – nie przytłacza złożonością kolorystyki i wzornictwa. Nawet bardzo małe dziecko będzie w stanie wskazać precyzyjnie dany element obrazka, nie zawierają one bowiem drobnych szczegółów. Powtarzalność, którą cechuje się książka daje poczucie harmoniii.
Proporcje poszczególnych elementów ilustracji są zaprojektowane zgodnie z zasadami tworzenia tzw. złotej proporcji. Układy kompozycyjne są proste i wyważone. Estetyka i minimalizm graficzny nawiązują do badań z zakresu percepcji widzenia, które wykazały, że człowiek już od pierwszych tygodni życia podświadomie dąży do równowagi i harmonii – preferuje proste, symetryczne i zrównoważone układy graficzne.
Kolory i kontrasty są stonowane tak, żeby nie powodowały nadmiernego pobudzenia i tak powszechnego obecnie u dzieci – poczucia przebodźcowania.
Seria z Misiem – wytchnienie dla zmęczonych rodziców
Dzięki mnogości zastosowań i minimalistycznej stylistyce Seria z Misiem może stanowić również świetne wsparcie dla… zmęczonych rodziców. Każdy, kto miał kiedyś dłużej szkraba pod opieką wie, że przychodzi moment, w którym potrzebujemy po prostu chwili spokoju.
Książki z Serii z Misiem przychodzą wówczas z pomocą. Wystarczy usadzić przy sobie dziecko i dać mu czas, aby nasyciło się ilustracjami i zachodzącymi w nich zmianami. Dopiero, gdy przeanalizuje sobie już wszystko to, co widzi, zacznijmy przy użyciu palca wskazującego (to bardzo ważne do nauki współdzielenia uwagi!) nakierowywać wzrok dziecka na wybraną ilustrację i zacznij po prostu z dzieckiem o niej rozmawiać, np. „Co widzisz?”, „Co ci to przypomina?”, „Spójrz, mnie podoba się to, a tobie?”.
Nie musisz robić tego z miejsca pełnego energii, ale zdecydowanie warto, abyś robił(a) to z poziomu swojej autentyczności. Może ilustracje Moniki Chrabąszcz zainspirują cię do namalowania dziecku swoich wersji? A może do opowiedzenia mu o twoim ukochanym psie z dzieciństwa? Albo do wygłupiania się i naśladowania dźwięków różnych zwierząt?
Najważniejsze nie jest to, do jakich dokładnie zabaw zastosujesz Serię z Misiem, lecz to, abyś odnalazł(a) tam przestrzeń, która również i tobie sprawi radochę. Tryb zabawy dla naszych umysłów to tryb tzw. aktywnego odpoczynku. A zatem wytchnienia, którego przecież tak bardzo potrzebujemy. Po wsparcie bliskich i po zabawę – naszego dziecka, ale i nas samych.
BIOGRAMY
AUTORKA
dr Monika Chrabąszcz-Tarkowska – projektantka i wykładowczyni. Od lat prowadzi zajęcia na Uniwersytecie Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie a od niedawna także na krakowskiej ASP. Zajmuje się projektowaniem książek, plakatów i ilustracji oraz wystaw. Jej zainteresowania twórcze i badawcze orbitują wokół projektowania dla dzieci oraz projektowania uniwersalnego. Współpracowała z licznymi instytucjami kultury: Zamkiem Ujazdowskim w Warszawie, Zamkiem Królewskim na Wawelu, Muzeum Narodowym w Krakowie, Międzynarodowym Centrum Kultury, Nowohuckim Centrum Kultury w Krakowie, Centrum Spotkania Kultur w Lublinie, Płocką Galerią Sztuki, Pałacem Schoena w Sosnowcu. Jej prace pokazywane były na wielu wystawach w Polsce i zagranicą. Prywatnie mama nastolatki i miłośniczka dalekich podróży.
KONSULTANTKI MERYTORYCZNE
Joanna Bylinka-Stoch – psycholożka, psychoterapeutka i konsultantka rodzicielska, pracująca w nurcie relacyjnej psychologii rozwojowej, bazującej na więzi i zabawie (certyfikat Therapy Focus within an Attachment-based Developmental Approach uzyskany w Neufeld Institute). Ukończyła studia doktoranckie na Wydziale Psychologii UW. Pracuje w zespole na Wydziale Instytutu Neufelda i kieruje jego polską filią. Prowadzi również szkolenia i kursy z obszaru psychologii rozwojowej w Polsce oraz za granicą: dla rodziców/opiekunów, małżeństw/par oraz specjalistów, w tym nauczycieli. Współzałożycielka wraz Maćkiem Miecznikowskim Wydawnictwa Życzliwego SZUM LASU. Opiekunka Możliwości w Parenteen.pl W swojej pracy traktuje Naturę jako sprzymierzeńca, zaś wgląd zdobywany podczas rozwoju zawodowego łączy z intuicją. Jest miłośniczką wspierania naturalnych procesów rozwoju, tak w pracy, jak i w życiu codziennym. Mama dwojga wspaniałych dzieci.
Anna Warda – absolwentka UJ, pedagożka specjalna, terapeutka pedagogiczna,, konsultantka rodzicielska, instrumentalistka. Pracuje z dziećmi z różnymi wyzwaniami rozwojowymi oraz ich rodzinami. Współpracuje z placówkami edukacyjnymi w zakresie tworzenia wspierającego rozwój dziecka środowiska. Prowadzi szkolenia. Założycielka placówki Słowikowo Centrum Wspomagania Rozwoju Dziecka. Pracuje również w polskim oddziale Instytutu Neufelda. Uwielbia podróże z rodziną bez określonego celu. Miłośniczka kurczaka z kaparami, którego przyrządza jej mąż. Mama syna w edukacji domowej.
